Nét đẹp của sự vô thường

Vô thường là gì?

Thường là thường hằng, vĩnh viễn, mãi mãi,… không thay đổi.

Vô là không nên là không có gì là thường hằng… cái gì rồi cũng sẽ thay đổi… sự thay đổi là không thể khác được với mọi vấn đề… sự thay đổi này có quy luật chứ không phải ngẫu nhiên…

Vì sao lại có vô thường?

Vì tất cả các pháp trên thế gian đều là pháp Hữu Vi - Pháp do tạo tác mà có. Chỉ chung cho các hiện tượng do nhân duyên hòa hợp mà được tạo ra. Cũng tức là tất cả hiện tượng trong quan hệ hỗ tương, sinh diệt biến hóa, lấy 4 tướng hữu vi sinh, trụ, dị, diệt làm đặc trưng. Ngược lại, pháp nào vĩnh viễn bất biến và tồn tại tuyệt đối thì gọi là Vô vi pháp… Pháp hữu vi là pháp vô thường, chuyển biến, đổi dời trong từng sát na, vì thế cũng gọi là Hữu vi chuyển biến. Sinh, trụ, dị, diệt (Tứ tướng hữu vi) là đặc trưng căn bản của các pháp hữu vi.

Vì là pháp hữu vi được hình thành bởi các nhân duyên nên duyên hội tụ thì hợp còn duyên phân ly thì tan… nên phải thường xuyên chịu sự thay đổi, biến hoại không ngừng… mọi pháp thế gian đều là pháp hữu vi chỉ có duy nhất Niết Bàn là Vô Vi.

Vô thường là 1 trong 3 đặc tính của pháp hữu vi, đi cùng bất như ý/ Khổ và Vô ngã.

Vô thường xấu hay tốt?

Vô thường là một đặc tính tự nhiên của các pháp nên nó không có nghĩa tốt hay xấu theo tự nhiên mà chỉ tốt hay xấu theo quan niệm và mong ước của con người… Nếu theo ý chúng ta thì gọi là tốt… còn không theo ý thì gọi là xấu… và chúng ta thường có xu hướng bám víu vào sự an toàn, chắc chắn, mãi mãi với những gì theo ý chúng ta, tốt đẹp, thành công, may mắn… còn những thứ ko như ý thì chúng ta mới mong nó thay đổi tốt đẹp lên ngay và luôn… Không chấp nhận, phản kháng với sự thay đổi là nguyên nhân của phiền muộn và khổ đau… vì không biết bản chất thay đổi… luôn luôn mởi mẻ là đặc tính tự nhiên của các Pháp.

Chúng ta thường nói đến vô thường theo nghĩa sự thay đổi không tốt, không như ý, có chiều hướng xấu đi,… và để nhắc nhở nhau hay an ủi nhau về sự thay đổi không mong muốn của đời sống… Nhưng bản chất thì Vô thường chỉ muốn nói đến đặc tính tự nhiên thường xuyên thay đổi của các pháp… không ai tắm 2 lần trên 1 dòng sông… không có gì là không thay đổi ngoại trừ sự thay đổi.

Giống như Nghiệp – là hành động có chủ đích… từ thân, khẩu và cả ý để hình thành thân nghiệp, khẩu nghiệp và ý nghiệp… Nghiệp có nghiệp thiện và bất thiện… Nghiệp hay còn gọi là nhân… hội đủ duyên sẽ hình thành Quả… Nghiệp Duyên/ Nhân Duyên… Nghiệp Quả/ Nhân Quả Nghiệp Báo…

Vô thường có đẹp không?

Nét đẹp của vô thường thể hiện ở đâu?

Các pháp vận hành tự nhiên đều có nét đẹp của sự vô tư, bình đẳng, không cưỡng cầu, không nghiêm trọng, minh bạch, rõ ràng…

Vô thường là sự chuyển biến theo đúng tiến trình tự nhiên… vạn vật trong tự nhiên đều sinh sôi nảy nở… sinh trưởng tốt đẹp khi xuân đến… héo tàn khi đông về để rồi lại chờ xuân sang… đứa trẻ được hình thành từ tình yêu thương của cha mẹ… lớn dần lên và ra đời để trở thành 1 thiên thần dễ thương và tương lai có thể mời gọi được vị phật trong mình ra… mọi nỗi buồn khổ, chia ly,… thất vọng trong cuộc sống đều có thể được chữa lành bởi sự chuyển biến của nhân duyên, bởi thời gian xoá nhoà kí ức, bởi sự thật hiển lộ không nghiêm trọng như mình nghĩ… hoặc sự thật là điều may mắn, đáng mong chờ để chúng ta thấy được chiều sâu của ý nghĩa cuộc sống để biết cách sống mà không bao giờ phải lặp lại cảnh bất như ý và đau khổ thêm nữa.

Đi đến tận cùng của tuyệt vọng… cũng thấy tuyệt vọng đẹp như 1 đoá hoa… bất cứ cảm giác nào, cảm xúc nào trên thân trên tâm đều có 1 tiến trình sinh trụ hoại diệt… bất cứ cảm thọ khổ đau hay hạnh phúc nào trên tâm đều thường đi cùng với những suy nghĩ của chúng ta… Được khám phá thế giới nội tâm vô cùng phong phú… được nhìn thấy 1 cách khách quan các hạt giống bên trong mình… thấy chân thật về con đường mình cần phải đi qua… là một niềm vui khôn tả trong sự rối rắm của cuộc đời…

Bất cứ cảm giác nào rồi cũng đến và đi… nếu mình có khả năng bình thản trước mọi sự để trầm lắng mà chiêm nghiệm thì mình sẽ dễ dàng cảm nhận sự bình yên nội tâm trước bất cứ sóng gió nào của cuộc đời… và dễ dàng thấy ra sự thật về các pháp để giải toả sự thất vọng, buồn phiền không cần thiết của mình…

Vô thường đẹp theo nghĩa nó luôn là chính nó… nó là 1 quy luật bất biến… nó thay đổi nhưng có quy luật… có tiến trình… có một sự rõ ràng, chắn chắn, biến đổi có trật tự vững vàng chứ không biến đổi thất thường theo bất cứ điều kiện nào ở bên ngoài… Chỉ vì chúng ta không đủ chiều sâu, không đủ rộng thoáng, không nhìn đủ toàn diện nên chúng ta mới dễ mong cầu, kì vọng, ảo tưởng… để rồi dễ bị ngạc nhiên, bị sốc khi đối diện với sự thay đổi tự nhiên theo nhân quả của đời sống…

Vô thường là sự biến đổi liên tục, luôn luôn tươi mới… luôn luôn vận hành theo quy luật nhân quả tự nhiên… sự mởi mẻ đầy sức sống… luôn là hạt giống sâu sắc, toàn diện để chúng ta thấy ra sự thật nếu chúng ta trân trọng, chiêm nghiệm và nhìn sâu…

Không có bất cứ điều gì xấu trong ốm đau, bệnh tật, mất mát… tất cả là 1 tiến trình tự nhiên, phù hợp, đúng đắn… nó cần thiết để diễn tả một sự thật mà dù chúng ta dù hiểu hay ko hiểu, dù tin hay không tin thì nó vẫn diễn ra tự nhiên… nên chúng ta buộc phải thấu hiểu và chấp nhận… sớm nhìn ra giá trị và ý nghĩa của mỗi sự việc, mỗi trải nghiệm để không những bước qua các trải nghiệm này một cách tốt đẹp mà còn tạo giá trị sâu sắc cho cuộc sống lâu dài.

Hãy tôn trọng vô thường, trân quí vô thường… để luôn sống với sự tươi mới, sống với sự chân thật… Thấu hiểu nhân quả và vô thường để sống thuận tự nhiên.