Chỉ cần sửa mình thôi, cuộc đời sẽ tốt đẹp

Sự thật rất đơn giản: chỉ cần sửa mình thôi, cuộc đời sẽ tự nhiên tốt đẹp. Mọi vấn đề trong cuộc sống – thật ra, không nằm ở ai khác, mà nằm ở chính tâm mình.

Nếu mình là một người bà mà cháu không quý, một người mẹ mà con không thương, mình nói một câu con cãi một câu, mình vừa xuất hiện mà người khác đã khó chịu – thì câu hỏi đầu tiên nên là:

“Vấn đề nằm ở ai?”

Câu trả lời rất rõ ràng: nằm ở mình.

Ngày con mới sinh ra, nó dễ thương, đáng yêu, hiền lành biết bao. Vậy mà vài năm sau, nó trở nên bướng bỉnh, vô ơn, ích kỷ. Tại sao vậy? Không phải vì con xấu đi, mà vì mình chưa lành. Mình quát mắng, mình thiếu hiểu biết, mình chưa đủ yêu thương. Cảnh bên ngoài chỉ là tấm gương phản chiếu nội tâm mình.

Tiền bạc mất, vợ chồng xa cách, con cái lạnh nhạt, sức khỏe yếu đi… Tất cả đều đang nói với mình rằng: “Tâm con chưa lành.”

Vậy mà, khi cảnh không thuận, ta lại phản ứng sai – ta sân hận, đổ lỗi, oán trách. Ta quên rằng, con – cha mẹ – vợ chồng thật ra chỉ là những bạn đồng tu, đến bên nhau để giúp nhau học bài học tỉnh thức.

Nếu ta biết nhìn người thân như một người bạn, như một khách hàng quý, ta sẽ cư xử rất khác. Với khách hàng, ta nhẹ nhàng, tôn trọng, lắng nghe. Vì thế họ muốn quay lại, muốn kết nối, muốn hợp tác. Còn với chồng, vợ, con cái – ta lại mắng mỏ, áp đặt, trách móc, rồi tự hỏi vì sao họ không muốn gần mình.

Họ là khách hàng độc quyền, nhưng sản phẩm – là chính mình – lại chưa đủ dễ thương, chưa đủ bình an. Thế nên họ không muốn “sử dụng dịch vụ” của mình nữa.

Tu tập thật sự không dễ. Bởi vì khi chưa hiểu sâu Pháp, bản ngã vẫn lớn, ta vẫn thấy mình là nạn nhân, vẫn nghĩ cuộc đời bất công. Ta quên rằng, trong mỗi người đều có một vị Phật bên trong.

Khi tu thật, mình sẽ trở nên dễ thương, đáng yêu và hiền lành. Không ai có thể không thương một người như thế. Và ngược lại, khi tâm mình sáng, mình cũng sẽ chỉ thấy cái tốt, cái đáng quý nơi người khác. Đi đâu cũng thấy hoa nở, đi đâu cũng thấy người dễ thương.

Không ai hoàn hảo cả. Ai cũng có lúc mê, lúc tỉnh, lúc yếu mềm, lúc sáng suốt. Đổ lỗi chỉ khiến ta khổ thêm. Trách móc, ngụy biện, đổ trách nhiệm – chỉ kéo dài vô minh.

Nếu còn phiền não, tức là còn vô minh. Nếu còn buồn giận, tức là tâm chưa sáng.

Chồng mình nóng tính, con mình bướng bỉnh – mình chỉ thấy hành vi bên ngoài, mà quên nhìn nỗi đau bên trong họ. Ngày mới cưới, đâu ai xấu xa, ích kỷ. Nhưng qua năm tháng, tổn thương và vô minh làm con người thay đổi. Và chính cách mình phản ứng góp phần nuôi lớn điều đó.

Nhìn con để sửa mình. Giống như hai hạt xoài cùng giống, một trồng trên đất màu mỡ thì tốt tươi, một trồng trên đất khô cằn thì héo úa. Con cái cũng vậy – chúng là hạt giống, còn mình là mảnh đất. Đất có lành, cây mới xanh.

Thầy nhìn mọi người như những vị Phật – nên thầy có thể thương, có thể tin, có thể khích lệ mỗi ngày. Còn mình, nếu nhìn người thân như “của nợ”, như “áp lực cuộc sống”, thì làm sao thương nổi?

Khi ta bắt đầu thấy người khác là Bồ Tát đến giúp mình tỉnh thức, tự nhiên trong ta khởi lên lòng biết ơn và khiêm hạ. Tâm ấy chính là tâm tu.