Giác Ngộ Về Phước Báu – Khi Tích Lũy Không Còn Là Mong Cầu

Trong hành trình tìm kiếm hạnh phúc và thành công, rất nhiều người vẫn không ngừng mong cầu được giàu có, xinh đẹp, giỏi giang. Những mong muốn ấy thoạt nhìn có vẻ bình thường, thậm chí được xã hội cổ vũ. Nhưng nếu nhìn từ một chiều sâu tâm linh, đó lại là biểu hiện rõ rệt của bản ngã – của “tham” được nguỵ trang dưới những lý tưởng cao đẹp.

Có những người tích cực làm phước, gieo nhân lành với mong muốn sau khi chết sẽ được tái sinh làm người, làm chư thiên trong những cảnh giới tốt đẹp hơn, sinh ra với ngoại hình ưa nhìn, trí tuệ hơn người. Nhưng, đó vẫn là phước hữu lậu – loại phước còn dính mắc, còn lậu hoặc. Dù quả phước có đến, thì nó vẫn trong vòng sinh diệt, dẫn đến sinh – già – bệnh – chết, vẫn khổ đau như thường. Đó là con đường tích phước với động cơ mong cầu, mà gốc rễ vẫn từ vô minh.

Một câu hỏi sâu sắc được đặt ra: “Gieo nhân tốt có phải là tham không?” Câu trả lời là có, nếu động cơ là để đổi lấy điều gì đó cho bản thân. Lúc này, ta trở thành “kẻ buôn bán phước” – tích đức như một khoản đầu tư, chờ ngày hái quả. Và như vậy, hành động thiện lành lại vô tình bị nhuộm màu vị kỷ.

Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là ta không nên tạo phước. Ngược lại, nếu không có phước, đời sống con người sẽ vô cùng khó khăn. Nghèo đói, bệnh tật, gia đình bất hạnh – tất cả khiến việc tu tập trở nên cực kỳ gian nan. Làm sao có thể an định nội tâm khi mỗi ngày lo ăn từng bữa, con cái nheo nhóc, nợ nần chồng chất? Vì vậy, có phước là điều cần thiết – nhưng phải có trí tuệ đi cùng phước báu, để biết mình tích phước vì điều gì và cho điều gì.

Người có tuệ giác sẽ hiểu rằng: tích phước là để hành trình tu tập thuận lợi hơn, không vì sự hưởng thụ. Họ chuẩn bị như người bước vào sa mạc, mang theo vừa đủ nước và lương thực, biết tổ chức, quản trị rủi ro – chứ không phải chất đầy vàng bạc trong ba lô để rồi chẳng đi nổi. Người có trí tuệ biết “tới đâu là đủ”, biết đâu là ranh giới giữa tích lũy vì giác ngộ và tích lũy vì tham cầu.

Có hai loại mong muốn:

• Một là mong muốn của bản ngã, của “ái dục” – muốn nhiều hơn, đẹp hơn, giỏi hơn, hưởng thụ hơn.

• Hai là mong muốn của pháp dục – ước nguyện được giải thoát, chấm dứt khổ đau, không còn tái sinh luân hồi.

Chính cái mong muốn được thoát khổ một cách đúng đắn và có trí tuệ mới là động lực để ta học đạo, hành thiền, tu tập – dù điều đó đôi khi khổ cực, căng thẳng. Nhưng nhờ vậy, ta mới thực sự bước ra khỏi vòng tròn sinh tử.

Người thực sự tu tập là người biết tích phước mà không dính mắc, biết làm lành mà không mong đền đáp, và biết dừng lại khi đã đủ. Họ không đặt mục tiêu để tái sinh làm người xinh đẹp hay giàu sang. Họ hướng tất cả phước báu về một mục đích duy nhất: giải thoát và giác ngộ.